Karl Vannieuwkerke: “Respectlozer kan het niet” – rem op uitgifte contracten door verwerkers en supermarkten opent weg naar faire marktwerking

Een korte, maar zeer gevatte opiniebijdrage van wielerverslaggever Karl Vannieuwkerke – uit De Morgen van 09 oktober 2009 en welke ik overnam op mijn andere blog-op-rust regiofair.wordpress.com – haalde op de regiofair-blog de afgelopen twee dagen +6000 bezichtingen via Facebook en Twitter. De opinie van Karl vind je onderaan deze pagina.

Aanleiding voor de hernieuwde aandacht: de Franse veeboeren hebben deze week hun vertrouwen in de overheid en supermarkten opgezegd. Je leest er over op Foodlog.nl

De ondertitel van de regiofair-blog was “hoe de krachten van fair trade en lokale korte keten te bundelen“. Het werd ingegeven door de uiterst succesrijke wittebroodsjaren van de FairTradeGemeente-campagne. Het bundelen van die krachten is er nooit van gekomen. Te wijten aan wederzijdse onverschilligheid enerzijds, alsook het blijven gokken op de kracht van verandering door supermarkten en overheden, anderzijds.

Vannieuwkerke is naar eigen zeggen verrast door de stelling van Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche, dat een vaste melkprijs van veertig eurocent per liter een illusie is:

“Als dit klopt, lijkt het begrip ‘partners in de keten’ synoniem te staan voor ‘dieven’. Het rollenspel van de grote supermarktketens met hun toeleveranciers is schimmig.

Op Foodlog zegt Piet Hoogland:

” [dat] door lage prijzen het aanbod vanzelf afneemt is ook twijfelachtig. Er wordt nu met contracten gewerkt. En als de Franse boeren door de lage prijzen minder gaan produceren dan gaat de handel de verloren gegane Franse contacten opnieuw in b.v. Oost Europa afsluiten. Niks geen vermindering van aanbod. Dan sturen verwerkers en supermarkten het aanbod. Zolang er geen rem zit op de uitgifte van contracten door verwerkers en supermarkten zal er nooit marktwerking zijn… ”

OPINIE: Karl Vannieuwkerke nagelt melkcrisis aan schandpaal.

“Boeren hebben niet één dag het recht om lui te zijn, maar worden gedwongen om aanhoudend met verlies te produceren. Subsidies als betaalmiddel voor bezigheidstherapie. Respectlozer kan het niet, maar in dat stadium zijn we stilaan beland”. Dat schrijft sportjournalist Karl Vannieuwkerke, die ook eigenaar is van een boerderij, in een opiniestuk in De Morgen.

Vannieuwkerke woont met zijn gezin in landschappelijk waardevol gebied. Een al te chic label voor ‘de boerenbuiten’, zoals hij het zelf noemt. Zijn buren runnen een middelgroot landbouwbedrijf waar melkkoeien, vleesrunderen, bloemkolen en varkens tot voor kort de voornaamste bronnen van inkomsten vormden.

“De varkens gaan eruit”, kreeg Vannieuwkerke eind vorig jaar al te horen van zijn buurvrouw Marleen. “We steken eraan toe”. De VRT-journalist lachte schamper en geloofde haar niet, want boeren klagen altijd. Maar vandaag zijn de varkens wel degelijk weg. Vannieuwkerke weet intussen dat de productiekost voor varkensboeren 1,40 euro per kilogram bedraagt, terwijl ze slechts 1,08 euro uitbetaald krijgen.

“Grote winkelketens hebben geen schaamte om met slogans als ‘eerlijke prijs’ en ‘respect voor de leverancier’ klanten te winnen. Alsof fair trade enkel een Afrikaanse, Aziatische of Latijns-Amerikaanse aangelegenheid zou zijn. De prijsafspraken waarbij de tussenpersonen met de grootste winst gaan lopen, zijn een vorm van extreme decadentie, van het misprijzen voor het vele werk van Joris en Marleen, en hun zonen Stijn en Peter”, schrijft Vannieuwkerke.

“Als ik ‘s morgens om halfzes het donsdeken nog eens diep over mijn ogen trek, hoor ik niet zelden het gezellige geronk van een van hun tractoren, die elke maand plichtsbewust moeten afbetaald worden. Als ik ‘s avonds om halfelf nog snel wat mails check op de computer zie ik grote schapenogen, twinkelend in het licht van de koplampen van diezelfde tractoren, in de weide voor mijn bureau”, aldus de journalist.

Vannieuwkerke is naar eigen zeggen verrast door de stelling van Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche dat een vaste melkprijs van veertig eurocent per liter een illusie is. “Als dit klopt, lijkt het begrip ‘partners in de keten’ synoniem te staan voor ‘dieven’. Het rollenspel van de grote supermarktketens met hun toeleveranciers is schimmig. Moeten we dan alles in dat macrobestel gaan zien. Komt er straks een verdieping bij op de polder?”

“Misschien moeten we de hoop op een Europese oplossing maar niet te fel koesteren en zelf de koe bij de horens vatten”, stelt Vannieuwkerke voor. “Als we als consument nu eens rechtstreeks bij de boer gaan inkopen. Eén liter verse volle melk voor de vastgeprikte prijs van 0,75 euro. Iedereen tevreden. De producent krijgt dubbel zoveel als nu en wij betalen minder dan de winkelprijs voor een nog verser product”.

Het beeld dat Vannieuwkerke is bijgebleven van de jongste boerenbetoging in Brussel is dat van de melkstraal die boer Benoit Hulin met de nodige hulp van zijn koe Margriet in de richting van de ordediensten spoot. “De agent draaide zijn hoofd weg en blokkeerde de geut verse volle melk met zijn wapenschild. Het kalf! Mond open en slikken. Dat had hij moeten doen. De landbouwers doen het al jaren omdat ze niet anders meer kunnen. Vive les paysans”.

Bron: De Morgen