zogenaamde chocoladetekort blijkt verzonnen – zoveelste aanval industrie op arme cacaoboer

Antonie Fountain op Foodlog over waarom beweren dat cacao schaars wordt onzin is:

The ICCO (the UN body responsible for cocoa and cocoa-statistics) has just issued a statement stating that in the last ten years, half of these years have seen a production surplus. So to all extents and purposes, we’re not running out of cocoa anytime soon.

GROTERE WEERGAVE? KLIK!

De prent links toont sprekende cijfers w.b. inkomsten uit exportgewassen zoals cacao. Lage prijzen voor cacao doet ook vermoeden dat cacao helemaal niet schaars is. Er is zeker wel een schaarste in het aantal opkopers van cacao en verkopers van chocolade. Machtsconcentratie, dus. Mars en Barry Callebaut hebben de pers goed liggen gehad. “Chocolate shortage ‘overstated in the extreme’,” schrijft ConfectioneryNews.

operatie “beschadig sympathie voor arme cacaoboer”

Wat is het plan van Barry en consoorten? Onderaan dit artikel vind je een verhelderend Twitter-gesprek. Ik ondervroeg er – samen met NielsFCWillems – Hans Perk.

KLIK VOOR LINKEDINPROFIEL HANS PERK

plan vindt man

Hans* werkt voor de chocolade-industrie, met een pet op van de NGO Solidaridad. Die NGO wil aan het grote publiek de boodschap verkopen, dat je cacao beter produceert op grote plantages, zonder dat de industrie nog gehinderd wordt door lastige kleine cacaoboeren en hun armoedige kinderen.

De kwaliteit van die plantagecacao is zeer bedenkelijk. Maar ook chinezen ga je Koetjesreep-kwaliteit lekker kunnen doen vinden, dus geen probleem. Neem mijn woord er niet voor, maar zo interpreteer ik het.
* verder niet persoonlijk bedoeld, Hans.

Barry-en-vrienden bewerkt op haar beurt de pers met domme persberichten, die klakkeloos worden overgenomen.

wat verdient de cacaoboer?

Ik kreeg langs de achterdeur van deze blog enkele interessante cijfers. Ontnuchterende cijfers ook. Wat ik te horen kreeg:

Wat verdient een cacaoboer (naar schatting) per dag?

• Ivoorkust: 0,38 euro
• Ghana: 0, 53 euro
• Nigeria: 0,53 euro

Als men de helft van de winsten uit chocolade van de grote chocoaldebedrijven en -verwerkers zou verdelen onder de 5,5 miljoen arme cacaoboeren in de wereld, dan zouden deze laatsten hun jaarlijks inkomen met 325 euro zien stijgen. Dat is een stijging van hun inkomen met 31%. Maar het zou de boeren nog steeds naar slechts 40% van de 2 dollar per dag – waar de absolute armoedegrens ligt – optillen.

Ter informatie: de premies die keurmerken als UTZ, Max Havelaar en Rainforest Alliance betalen aan de arme cacaoboeren schroeven het inkomen van die boeren met hoogstens 10 procent op.

chocolade uit Afrika

Meer dan 70% van de cacao uit de wereld komt van Afrika. Minder dan 1% van de chocoladeproductie gebeurt in Afrika.

Ik gaf je enkele dagen geleden nog het prachtvoorbeeld van Madécasse uit Madagascar. Vandaag hebben ze een heel artikel op confectionerynews.com!
Ze beweren op hun website dat ze vier keer meer return genereren dan fair trade. Maar hierover ondervraagd door ConfectioneryNews gaat co-CEO Tim McCollum zelfs zover:

OPENT WEBWINKEL CHOCOWEB.NL

“It could be an understatement” “Fairtrade only addresses the agriculture and it perpetuates poverty – on a macro scale it keeps Africa poor.”

Hij zegt dat cacao 5-10% van de kosten uitmaakt van een chocoladereep. Door in Madagascar te produceren, houdt Madécasse de economische meerwaarde in Afrika.

Waarom willen chocolademerken dan niet investeren in Afrika, ga je dan denken. Volgens McCollum zijn er twee redenen:

“The first is they don’t think to do it. They think Africa produces cocoa and the rest of the world produces chocolate, closer to the consumer. That’s old fashioned and just the way it’s always been done.”

Waaraan hij toevoegt:

“There are some logistically challenges that are valid and we experience everyday.”

Madécasse weet die problemen dus te overwinnen. En de Franse chocolademaker CEMOI heeft nog voor dit jaar plannen om in Ivoorkust chocolade te gaan maken voor de snelgroeiende economieën in West Afrika. Het begrip “fairtradechocolade” krijgt op deze manier zoetjesaan een andere invulling, dan welke Fairtrade Belgium, Tony’s Chocolonely of Oxfam er aan geven.

wat heet “fairtradechocolade”?

Wat er ook van zei, iedereen – fairtraders op kop – zou eens kunnen beginnen met gewoon fatsoenlijke prijzen te betalen voor de cacao.

GROTERE WEERGAVE? KLIK!

Lage prijzen duidt erop dat cacao niet schaars is. Er is wel een schaarste in het aantal opkopers van cacao en verkopers van chocolade. In 2013/14 tekenden de twee voornaamste cacaoproducerende landen, Ivoorkust en Ghana, beide een recordproductie op. Hiernaast vind je een vergelijking wat betreft inkomsten uit handelsgewassen voor de export in ontwikkelingslanden. De cijfers spreken voor zich.

In 1980 bedroeg de cacaoprijs $3,750/ton, omgerekend naar vandaag is dat $10,000. Echter, fairtradelabel of niet, de cacaoprijs vandaag is in werkelijkheid $3,101/ton (oktober 2014). Zouden we – dus ook de fairtraders – de boer betalen [ voor hetzelfde werk en dezelfde kwaliteit als 30 jaar geleden ] dan zou diens inkomen 300% hoger liggen. En meteen zit hij dan serieus boven die 2 DOLLAR PER DAG van hierboven. Je zou goed gek zijn, om als boer je cacaoboerderij vaarwel te zeggen voor een cacaoprijs van 10.000 dollar. Maar die prijs wenst dus niemand te betalen. Discussie wordt er nauwelijks over gevoerd.

Als die cacaoprijzen niet realistisch zouden zijn om te betalen, dan zouden we – alvast de fairtraders – kunnen beginnen met het kopen en verkopen van chocolade Made in Africa of Made in Bolivia. Zoals de Nederlandse webwinkel Chocoweb.nl dat al doet.

KLIK: CHOCOWEB.NL VERKOOPT DE CHOCOLADE VAN MADECASSE EN EL CEIBO

OPENT TWITTER-DISCUSSIE MET @HANSPERK

van de adder en de kikker: groenekikkercacao transparanter dan maxhavelaarcacao

We hadden het in 2013 vaak over het principe van “Mass Balance” op deze blog. Ik beloofde er in de Kerstuniversiteit een laatste stukje over te schrijven. Er zijn dan ook veel spannendere dingen om over te berichten, voor een fairtradesympathisant. Zoals:

ECUADOR DIRECT !?

Toch nog één keer over Mass Balance en dus even het geheugen opfrissen:

Je kan het vergelijken met energie uit windmolens: een consument die zijn energieleverancier betaalt voor groene energie, weet dat er uit zijn stopcontact thuis niet precies die door windmolens opgewekte stroom komt. Maar hij kan er wel op rekenen dat de hoeveelheid energie die hij gebruikt op een groene manier opgewekt is. Net zo gaat dat met cacao.

MASS BALANCE

De meeste cacao wordt namelijk verhandeld als bulkcommodity: de bonen – fair trade of niet – belanden (vaak al in de haven van het producerende land) op één hoop om daarna te worden doorverkocht. En ook hier geldt: of een consument nu fairtradechocolade koopt uit ‘mass balance’ of fairtradechocolade die volledig traceerbaar is, de impact in het Zuiden blijft dezelfde.

Zo kan je in theorie bij ALDI spotgoedkope chocolade kopen, met cacao geproduceerd onder fairtradevoorwaarden. En zo ligt er Max Havelaarchocolade in de winkelrekken, waar de cacao geproduceerd werd door kindslaafjes. De fairtradeboer steekt zijn fairtradepremie op zak. Maar er steekt dus een adder in die zak. Meer dan één zelfs.

OESO / EU willen transparante grondstoffenhandel opleggen

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) heeft een richtlijn uitgevaardigd om de aanvoer van grondstoffen transparant te maken. Een honderdtal bedrijven die grondstoffen halen uit Centraal-Afrika past die richtlijn al toe. Het gaat dan om goud en de zogenoemde 3T’s: tin, tantalium en tungsten (wolframiet). Bedoeling is – in eerste instantie – de illegale handel in grondstoffen uit conflictgebieden aan banden te leggen ( bron ).

De Europese Commissie wil die richtlijnen nu omzetten in wetgeving. Zeker nu ook de grootste spelers in de voedselhandel, zoals het Amerikaanse Cargill bijvoorbeeld, zeggen dat zij openheid van zaken willen geven en tonen dat zij ethisch handelen.

Rainforest Alliance (RA) voelde de bui al hangen en bedacht een alternatief voor de “Mass Balance” in de cacao: “Rainforest Alliance Controlled Blending”.

met mass balance koop je adders in de zak

Volgens RA doet “Mass balance” sowieso de boeren op termijn kwaad, omdat het grote bedrijven niet afleert hun gecertificeerde cacao aan te willen kopen bij de goedkoopste aanbieder en meteen ook minder premies te betalen. Hierrond ontstonden inderdaad in Ivoorkust al heel wat conflicten tussen fairtradecoöperaties en Barry Callebaut. Er is meer fairtradecacao voor handen dan er kopers zijn…

Callebaut heeft geen specifieke coöperatie of boerengroep nodig en organiseert de concurrentie tussen de gecertificeerde cacaocoöperatieven (oligopsony, heet dat). Vrijhandel i.p.v. fair trade, dus. Callebaut wil enkel een certificaat van Max Havelaar, om mee te kunnen zwaaien als bewijs voor het volume fairtradecacao dat het kocht. Max Havelaar stelt verder geen eisen. Ook is er geen beloning voor kwaliteitscacao. Het komt toch gewoon op dezelfde hoop.

controlled blending: meer dan een kikker in een zak?

Bij Mass Balance worden dus de stromen al op de boot naar Europa gemengd.
“Controlled blending” (gecontroleerd mengen) vereist wat RA “recipe matching” noemt:

companies must source cocoa from the same origins and in the same forms and quantities as the ingredients listed in the recipes for the products on which they wish to display the green frog seal.

RAINFOREST ALLIANCE LOGO

Het volume aan aangekochte groenekikkercacao moet te traceren zijn tot aan de fabriekspoort. Eens het in de fabriek wordt verwerkt, mogen de groenekikkerchocolademakers – net als met de groene stroom of bij Max Havelaar – cacao van verschillende herkomst mixen.

Controlled blending traces cocoa to the factory gate, whereas the mass balance approach stops tracing cocoa once it leaves the farm.

Het grote verschil tussen Mass Balance en Controlled Blending is dus dat

1. 1. Max Havelaar-chocolademerken veelal niet kunnen aantonen waar de fairtradecacao in hun chocolade vandaan komt,
2. 2. waar groenekikkerchocolademerken precies kunnen aantonen bij wie ze groenekikkercacao aankochten.

Daarenboven meent Rainforest Alliance dat door te vertrekken vanuit controleerbare recept(ur)en er een grotere vraag naar hun gecertificeerde cacao zal ontstaan.
Rainforest Alliance heeft hier een zeer informatieve webpagina rond: http://www.rainforest-alliance.org/agriculture/faq-controlled-blending.

bean to bar: zo doet Tony’s Chocolonely het

Op deze blog hadden we het ook veel over Tony’s Chocolonely en hun antwoord op Mass Balance: Bean to Bar. Waar haalt Tony’s Chocolonely zijn cacao vandaan? In een serie van drie blogs zoomen ze dezer dagen op hun website o.m. in op de boerencoöperaties waar zij direct mee samenwerken en het inkoopproces van hun cacao: www.tonyschocolonely.com

TONY’s CHOCOLONELY LEGT UIT HOE HET HAAR KETEN WEL TRANSPARANT KRIJGT

KLIK OP DE AFBEELDING VOOR EEN GROTERE WEERGAVE EN MEER UITLEG

Uit de reeks: Kerstuniversiteit 2013

Big Chocolate neemt fairtraders in houdgreep

Posted on dinsdag, 26 november 2013 by hallometsteven

Ik ga vandaag drie recente stukjes op deze blog aan elkaar hangen. Het gaat over:

1. 1. CheChemel ChaCha met Barry en Tony’s,
2. 2. de procentendans van Max Havelaar Nederland,
3. 3. Next Havelaar: Max Havelaar krijgt lik op stuk

Na dit artikel, ga ik deze drie initiatieven eens aan de zoete tand voelen:

EL CEIBO CHOCOLADE: GEMAAKT EN VERPAKT IN BOLIVIA – DE ECHTE FAIRTRADECHOCOLADE (http://www.elceibo.org/)

TRES HOMBRES VAART PER ZEILSCHIP NAAR AFRIKA OM RECHTSTREEKS CACAO GAAN AAN TE KOPEN: WAT BETALEN ZIJ DE BOER? (http://chocolatemakers.nl/)

DE GORILLABAR WORDT GEMAAKT VAN CACAO UIT CONGO: HET BESCHERMT MENS EN BERGGORILLA – WAT VERDIENT DE CACAOBOER? (http://www.chocolatemakers.nl/defabriek/de-gorilla-bar/)

En ga deze als opstap gebruiken, om enkele alternatieven uit de praktijk te tonen, die het gangbare doch stilaan versleten fairtrademodel verfijnen. Dat wordt nl. hoog tijd.

effe schrikken van Tony’s en Barry

14 januari 2014 gaat de Werkgroep Vorming van Wereldwinkel Hasselt op bezoek bij Tony. Vorige week was ik nochtans weinig opgezet, met de journalistieke draak van een artikel, waartoe het kleine faitradechocolademerk uit Amsterdam zich leende in de krant “de Telegraaf” (zie eerste link hierboven). Daar poseerde het bij de machines van chocolademastodont Barry Callebaut, in Wieze. Mét Sofie De Lathouwer (Barry Callebaut), die er – zonder tegenspraak – stelde: → →

ALS HET AAN SOFIE LAG?

van het ene naar het andere duo: Big Chocolate

Nu is het zo dat nogal wat mensen en organisaties zich grote zorgen maken over wat “big chocolate” is gaan heten. Zij geloven niet in PR-praatjes als hierboven: “Two mega-companies are trying to seize control of the world’s cocoa supply” (screenprints van het artikel vind je ook onderaan deze pagina). Citaat:

By bulking up, Barry Callebaut and Cargill are positioning themselves for a booming market. Retail chocolate prices in the United States have risen by 7 percent over the last year, while wholesale prices have increased by 45 percent since 2007. Euromonitor International estimates chocolate sales will rise 6 percent next year, and cocoa traders say that wholesale prices could reach a record high by the holidays.

Over het fenomeen van machtsconcentratie in de voedingssector – en haar effecten van verpauperende cacaoboeren en steeds duurdere chocolade in de winkels – gaan de Oxfam-Wereldwinkels het de komende jaren uitbreid hebben.

Producent en consument zijn de dupe Dominante bedrijven kunnen het zich permitteren om hun producenten te weinig te betalen. Deze kleine boeren kunnen hun koffie of rijst toch aan niemand anders kwijt. En wie denkt dat dit tenminste goedkopere producten oplevert voor de consument, heeft het mis. Deze bedrijven hebben weinig of geen concurrenten en maken gebruik van die situatie om hun producten duurder te verkopen dan nodig.”

BIG CHOCOLATE

bevestigt Arne Schollaert het engelstalige citaat hierboven, op allekaartenoptafel.be.

Er wordt door chocoladebedrijven veel gesproken over verduurzaming, echter de daadwerkelijke investeringsbereidheid over de laatste 12 jaar is minder dan 0,001% van de winsten van deze bedrijven.

fair trade: een vuist of een slap handje?

Dit brengt me bij bij de tweede link uit de introductie. Is fair trade bij machte een vuist te maken tegen (de uitwassen van) deze tendens?

KNIPSEL UIT HET FAIRTRADEMAGAZINE ‘JENNE’ van OXFAM-WERELDWINKELS

Deze stelling komt uit de uitgave “Cacaobarometer 2012“. Daarin deze prent:

IVORIAANSE CACAOBOER BLIJFT ARM ALS JOB

5,5 miljoen kleine producenten leven van de cacaoproductie. Maar een cacaoboer in Ivoorkust verdient amper 342 euro per jaar… Dit terwijl iedere seconde er 86 ton chocolade wordt geconsumeerd en de globale chocolade-industrie $100 miljard dollar omzet per jaar draait.

In de tweede link bovenaan dit artikel goochelt ook Max Havelaar met procenten…

WAT SUGGEREERT MAX HAVELAAR MET DEZE PROCENTENDANS?

… welke ook Oxfam in februari 2013 nog eens afdrukte in de studie: “Equality for women starts with chocolate“.

PRIJSOPBOUW REEP CHOCOLADE IN PERCENTEN (bron: Oxfam 2009)

UPDATE uit “The Real Price of Chocolate” (Wageningen Universiteit – voorjaar 2014)

KLIK OP DE PRENT VOOR EEN GROTERE WEERGAVE (bron: Oxfam 2009)

Slordig van de Landbouwuniversiteit: het citeert in 2014 nog steeds cijfers uit 2009.

Al hanteert Oxfam in 2012 zelf ook nog steeds diezelfde cijfers:

OPENT WEBSITE CONFECTIONERYNEWS (OXFAM 2012)

Die cijfers komen kwasi overeen met de cijfers uit de prijsopbouw van een stuk chocolade van Oxfam Fair Trade zelf (op hun website):

PRIJSOPBOUW van een reep 200 gram melkchocolade van OXFAM FAIR TRADE (d.d. 2012-11-30) – de link naar de prijsopbouw waar deze prent naar verwijst, werd van de website van Oxfam Fair Trade verwijderd – KLIKKEN OPENT EEN PDF MET EEN PRIJSOPBOUW d.d. 11 JANUARI 2010 – Hier gaat 3,5% van de consumentenprijs naar de producenten van de cacao.

AANSCHOUWELIJKE WEERGAVE PRIJSOPBOUW CHOCOLADE OXFAM

Aangezien Oxfam Fair Trade haar chocolade – net als Tony’s – ook door Callebaut laat (update: inmiddels LIET) maken, kunnen we ervan uitgaan dat de prijsopbouw van Tony’s er hetzelfde uitziet. Grotendeels klopt dit. Gemiddeld gaat er slechts 5% van de consumenten adviesprijs (CAP) van één 180 gramsreep Tony’s Chocolonely naar de cacaoboer (dat is inclusief Fairtrade premie voor de coöperatie).

Hieronder een indicatieve, gemiddelde prijsopbouw van de 180 grams melkchocoladereep. Het komt uit Tony’s JaarFAIRslag van 2012:

PRIJSOPBOUW MELKCHOCOLADE VAN TONY

“Voor ons is het belangrijk dat alle partners in de keten een eerlijk gedeelte van de prijs krijgen, een bedrag dat in verhouding staat voor het geleverde werk. Dit kan en moet volgens ons verbeteren op boerenniveau,” zegt Tony daarover in haar JaarFAIRslag 2012. Jammer toch om te moeten lezen dan dat Barry noch Tony willen helpen met chocolade-fabrieken te bouwen in Afrika. Het zou van Ghana echt een “Côte d’Or” maken, zoals het land oorspronkelijk werd genoemd.

AANVAL OP DIRECT TRADE?

UPDATE VANAF DE WEBSITE VAN TONY

prijsopbouw in 2013 van ’n 180 grams reep melkchocolade (met gemiddeld 33,5 % cacao), als percentage van de gemiddelde consumentenprijs

LINK: volledige uitleg uit de pdf ‘Tony’s Chocolonely jaarFAIRslag 2013′ [JPG]

KLIK OP DE PRENT VOOR GROTERE WEERGAVE

Van een reep die wij voor €2,50 in de supermarkt kopen verdient de boer uiteindelijk maar ongeveer €0,12. Het bedrag dat aan het einde van het jaar op zijn loonstrookje staat komt meestal niet veel hoger uit dan €1.000,-. Met een gezin van gemiddeld 6 personen komt dit neer op minder dan €1,- per persoon per dag. Een bedrag dat ver onder de armoedegrens ligt.

LINK: http://www.tonyschocolonely.com/onze-missie/het-probleem/

UPDATE: Paying the price of chocolate: Breaking cocoa farming’s cycle of poverty (d.d. juli 2014)

BRON: Make Chocolate Fair (www.confectionerynews.com)

de wie-pakt-de-poen?-show

Dit brengt me bij link 3 in de aanhef van dit artikel. Max Havelaar krijgt steeds vaker op haar kop, omdat het de grote winsten en vooral bij wie die terechtkomen (in de koffie- en cacao-industrie) niet in vraag stelt. Waarbij Tony’s en Oxfam lijken vrede te moeten nemen met een magere 3 tot 5% voor de boer. Nikste 10 x 342 euro als jaarinkomen voor de Ivoriaanse boer.

Met een gemiddelde opbrengst van tussen de 800 en 1000 kilo bonen verdienen veel boeren niet meer dan 1.000,- euro per jaar: zo’n 80,- per maand. Met een gemiddelde van 5 tot 7 gezinsleden komt dit uit op minder dan 1,- per dag per persoon. Een bedrag ver onder de armoedegrens. Dit staat in schril contrast met de miljarden-winsten die een handjevol handelaren en verwerkers verdient aan cacao,

staat te lezen in Tony’s jaarFAIRslag. Alsook:

Volgens ons is Fairtrade/ Max Havelaar nog steeds een goed startpunt. Maar wij vinden dat de impact van alle keurmerken, Fairtrade/ Max Havelaar incluis, helaas erg beperkt is. Het is volgens ons de verantwoordelijkheid van de fabrikant om de gewenste impact wel te realiseren en zij mag zich nooit verschuilen achter certificering.

Ik kan me vergissen. Maar ondanks deze schone woorden vind ik nergens terug – bij welke fairtrade-organisatie dan ook – waar zij een antwoord menen te hebben of geven op wat de cacaoboer volgens hen zou kunnen verdienen, binnen een eerlijke prijsopbouw. Waarbij de cacaoboer in Ivoorkust of Ghana dus tot de ondergrens van de extreme armoede zou opgeheven worden.

In het jaarverslag “cocoa: the benefits of fair trade” van Fairtrade International (Max Havelaar) – NOOT: deze slideshare-presentatie, is niet meer publiek beschikbaar – vinden we dergelijke cijfers alvast niet terug. We leren er enkel dat vandaag zo’n 142.000 cacaoboeren verkopen aan fairtradevoorwaarden en dat ze in de jaren 2010-2011 samen zo’n 7.640.000 euro aan premies mochten verdelen, via hun 71 coöperaties. Dat is 107.605 euro per coöperatie. Klinkt redelijk. Al is 27 euro per jaar per boer dan weer niet bepaald een vetpot.

UITBETAALDE CACAOPREMIES 2010-2011

Om je een idee te geven. Dit halen we ook nog uit het knappe jaarFAIRslag van Tony‘s: In 2012 betaalde Tony’s Chocolonely 82.971 euro als licentiebijdrage aan Stichting Max Havelaar. Dat geld blijft in Holland. En een gelijkaardig bedrag aan premies voor de cacao (7/8e) en suiker (1/8e). Dat geld is én blijft bij de boeren bij uitbetaling.

Direct Trade vs Fair Trade

De fairtraders gaan voor de massamarkt, maar krijgen geen vuist meer gemaakt. Vervlogen de dromen van Direct Trade?

Vandaag maakt El Ceibo exportklare chocolade.
De toekomst van de fairtradechocolade?

EL CEIBO CHOCOLADE: GEMAAKT EN VERPAKT IN BOLIVIA – DE ECHTE FAIRTRADECHOCOLADE (http://www.elceibochocolate.com/)

de chocolade raakt op

Terug naar ons bezoek aan Tony’s Chocolonely. Arjen, de ketenmanager van Tony’s, raadde ons aan – vooraleer bij hen langs te lopen – een tentoonstelling te gaan bezichtigen. In Het Scheepvaartmuseum organiseert Solidaridad de tentoonstelling “for the love of chocolate”. Solidaridad bedacht 25 jaar geleden het keurmerk Max Havelaar. De tentoonstelling prijst het echter aan onder de kop:

“Solidaridad vraagt met deze tentoonstelling aandacht voor de verduurzaming van de cacaoteelt, want als er niets gebeurt, stoppen de boeren met de cacaoteelt en raakt de chocola op.”

Solidaridad is tegenwoordig dik bevriend met bedrijven als… monopolist Cargill.

In de screenprints hieronder lees je over the making of big chocolate. Citaat:

The report also observed that growers in three of the major cocoa-producing countries in Africa — Cameroon, Ivory Coast, and Nigeria — saw the prices they received for their beans fall relative to world cocoa prices between 1985 and 2005, a period over which processing companies and exporters consolidated and increased their buyer power.

Ik ga dus ook een afspraak proberen te maken met Solidaridad, voor die 14de januari. En misschien ook wel met de mensen van de Gorillabar.

Er gebeuren vele spannende dingen in de wereld van de cacao en chocolade. Maar of de cacaoboer zich daarmee een riem voor in zijn broek weet bijeen te sparen, daar heeft iedereen (behoudens hijzelf) het raden naar.

We gaan het uitzoeken de komende weken.

DE GORILLABAR WORDT GEMAAKT VAN CACAO UIT CONGO: HET BESCHERMT MENS EN BERGGORILLA, MAAR WAT VERDIENT DE CACAOBOER?

deel 1

KLIK OP DE PRENT VOOR EEN GROTERE, GOED LEESBARE WEERGAVE

deel 2

KLIK OP DE PRENT VOOR EEN GROTERE, GOED LEESBARE WEERGAVE

CheChemel ChaCha met Barry en Tony’s: met kranten moet je geen goede vriendjes willen zijn

betaalde liefde Foodjournalist Felix Wilbrink van de Telegraaf was nogal sceptisch over of het verhaal van Tony’s Chocolonely wel klopt. Tony nodigde hem uit voor een bezoek aan de grootste chocoladefabriek van de wereld. Resultaat: onbetaalde en ook wel onbetaalbare reclame. Lees het hier. De koffieprijzen zakken en Fairtrade International koopt zich een publi-artikel in The Guardian, om uit te leggen dat fairtrade de reddingsboei voor de kleine boer is, was en blijft. Hmmm… hier krab ik me toch even achter de oren.

moeten we dit willen?

Betaalde of echte grote liefde? Doeternietoe. Kranten moeten niet vriendjes willen worden met NGO’s of wie dan ook. En omgekeerd ook niet. Van de pers verwacht je onpartijdigheid en onafhankelijkheid. En dus ben je aan jezelf verplicht deze mee te waarborgen.

grote merken spelen journalistje

Peter Staal schreef een tijdje terug een pakkend webartikel, met daarin de quotes:

“Nog even en dan kunnen we ons abonneren op de Heineken Courant. Geen ondenkbaar scenario, want merken worden mediabedrijven. Coca Cola en Red Bull zijn dit al, en in de toekomst zullen er nog veel meer volgen. Voor de consument wordt het alleen maar verwarrender.”

“Ik ben heus niet roomser dan de paus en ook niet vies van goede pr. Waar ik wel een probleem mee heb is dat bedrijven steeds meer aan gaan schurken tegen onafhankelijk onderzoek en onafhankelijke journalistiek. Want hoe onderscheid je als consument straks nog de onafhankelijke stukken van branded journalism waar bedrijfsbelangen meespelen? De journalisten die eerst voor kranten werkten, werken inmiddels al voor merken.”

bron: www.42bis.nl.

Maar ook NGO’s of kleine merken vermengen dus wat al te graag journalistiek met PR. Multinationale giganten snoepen mee van de walletjes en kirren van plezier.

Barry en Tony halen de chachaballen boven

SOFIE en HENK JAN C.Q . BARRY en TONY

Tony’s Chocolonely trok met een Telegraaf-journalist naar Barry Callebaut in Wieze, waaruit een onbetaald adformatie-artikel voortkwam. Journalistiek, reclame, marketing. Waar gaat over? In ieder geval niet over het controleren van de feiten. Er wordt een sympathiek portret geschetst van Sofie De Lathouwer (Barry Callebaut) en Henk Jan Beltman (eigenaar van Tony’s). “Geen elitechocolade,” zeggen beiden in koor. Beider businessmodel is immers gebouwd op cacao aanvoeren en de toegevoegde waarde vooral in de BeNeLux opstrijken.

Ik ben niet in de positie om daar verder al te kritisch over te kunnen zijn. Maar als het aan Wieze ligt, nikste Direct Cacao. Het statement is gemaakt. Met dank aan de firma.

omdat vragen belangrijk zijn

Nochtans, er zijn best wat belangrijke vragen te stellen:

1/ De Belgisch-Zwitserse chocoladebedrijf Barry Callebaut loopt fors achter op haar concurrenten in het nemen van maatregelen om kinderarbeid te stoppen in de cacaoproductie. Dit zegt de non-profit campagne ‘Raise The Bar”. Waar Sofie in het artikel een open doekje/de rode loper uitgerold krijgt:

ALS HET AAN SOFIE LAG WAS HAAR BAAS BETER WAT AMBITIEUZER?

2/ Volgens de Vlaamse Wereldwinkels moet het inkomen van de cacaoboer met een factor 10 toenemen om hem tot de ondergrens van de armoede – 1,5 euro per dag verdienen – op te tillen. Ook de fairtrade garandeert dit inkomen vandaag bijlange na niet. Hoe gaan Sofie en Henk Jan c.q. Barry en Tony dit helpen verwezenlijken? Waarom doen ze dit vandaag nog niet?

3/ Tony’s pakt uit met chocolademelk waarop de afbeelding van ene Che. Wat is er elitair aan het principe waar deze Che voor vocht: de boeren de gronden en productiemiddelen (terug) in handen laten krijgen? Geld verdien je met chocolade maken en verkopen. Cacaobonen telen in Afrika is vandaag als steenkool delven in Limburg weleer. Het bracht voorspoed. Tot plots het sop de kool niet langer waard was.

CHECHEMEL?

Het artikel uit de Telegraaf: Telegraaf onthult Tony’s Belgische geheimen.

gebrek aan zelfreinigend vermogen opstap naar soft-law

Wie deze blog regelmatig leest, weet dat ik een warm hart toedraag aan Tony’s. Met Tony’s zouden de Vlaamse Wereldwinkels beste vrienden mogen worden.

Maar met megabedrijven moet je geen goede vrienden willen worden. Met journalisten ook niet. Max Havelaar en Tony’s Chocolonely betreden een gevaarlijk terrein. Een werkrelatie, jawel, die moét je onderhouden. Da’s een burgerplicht, in deze. Afstand bewaren echter ook. Kranten dwingen tot het brengen van journalistiek, al helemaal.

“Zelfreinigend vermogen, daar zijn de meeste goede doelen niet goed in,”

las ik in een interview met de voormalige directeur van War Child, Willemijn Verloop. Ze schreef een boek met de boodschap: “Verbeter de wereld, begin een bedrijf“.

Net daarom is het zo belangrijk, waar bedrijven nu instappen in de faire en duurzame handel, dat iemand hen scherp houdt.

Want wanneer NGO’s, goede-bedoelingen-bedrijfjes noch journalisten voldoende (zelf-)reinigend vermogen aan de dag weten te leggen, rest ons eerstdaags de gruwel van de volatiele soft-law en wordt de politieke macht geprivatiseerd. Enkel langs politieke weg leggen we afspraken vast in bindende wetgeving voor iedereen.

Lees op deze blog: van ‘soft law’ tot de wet van de sterkste: codes, labels, coördinatiemethoden,….